اثرات گرسنگی و تغذیه مجدد بر ساختار ساک های پیلوریک و کبد بچه ماهی آزاد دو تابستانه دریای خزر (salmo trutta caspius, kessler 1877)

اثرات رژیم های غذایی گرسنگی و تغذیه مجدد، بر ساختار ساک های پیلوریک روده و کبد 480 بچه ماهی آزاد خزر salmo trutta caspius که در مرحله پار (وزن متوسط g 1± 12) بوده و در 12 تانک بتنی (40 ماهی در هر تانک) در یک سیستم باز نگه داری می شدند، بررسی شد. دوره های غذا دهی شامل شش هفته غذا دهی کامل، سه هفته گرسنگی - سه هفته غذادهی، سه هفته گرسنگی، و شش هفته گرسنگی کامل بود. در این آزمایش از 5 ماهی در هر تکرار (3 تکرار از هر تیمار) ساک-های پیلوریک و کبد جدا، و در محلول بوئن تثبیت گردید. بافت های فیکس شده، آبگیری، شفاف-سازی و پارافینه شده و از آن ها مقاطع میکروسکوپی 4 میکرونی تهیه و به روش هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی شدند و سپس بوسیله میکروسکوپ نوری، عکس برداری و تفسیر شدند. مشاهدات نشان داد که دوره های گرسنگی باعث کاهش مساحت ساک های پیلوریک، کاهش مساحت بافت پوششی، کاهش تعداد انتروسیت ها، کاهش طول انتروسیت ها و کاهش طول ویلی ها و میکروویلی ها (در همه موارد 05/ p<)، در ساک های پیلوریک ماهیان تحت تیمار های گرسنگی شد. همچنین در کبد بچه ماهی این تیمار ها، آسیب های بافتی از جمله آتروفی هپاتوسیت ها و افزایش فضاهای بین سلولی مشاهده شد. مشاهدات نشان داد که تغییرات مشاهده شده در تیمار با گرسنگی شش هفته، به مراتب بیشتر از تیمار با گرسنگی سه هفته بود. با تغذیه مجدد به مدت سه هفته در بچه ماهیان، افزایش مساحت ساک های پیلوریک و افزایش طول وتعداد انتروسیت ها، مشاهده شد، اما مساحت بافت انتروسیت و طول ویلی ها با وجود افزایش معنادار نسبت به تیمار های گرسنگی، به گروه شاهد نرسید. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، میتوان گفت، بچه ماهی آزاد دریای خزر در اثر محدودیت غذایی و مصرف ذخائر موجود در بافت های بدن، دچار آسیبهای بافتی در روده و کبد می-شوند، اما با تغذیه مجدد و ورود مواد مغذی به بدن، قادر یه جبران و ترمیم خسارات ناشی از گرسنگی هستند.